logo
راهنمای ایجاد کسب و کار جدید

آشنایی جامع با عطر و فرایند تولید آن

آشنایی جامع با عطر و فرایند تولید آن

جدول محتوا

عطر، یک جزء اساسی از روال روزانه بسیاری از افراد است. آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه عطر ساخته می‌شود؟ این فرایند ترکیبی از هنر و علم است که احساسات و خاطرات را بیان می‌کند. در این مقاله ما سعی داریم که روش ها و مواد مختلف برای ایجاد عطر را بررسی میکنیم. 

عطر در دوران باستان

در اعماق تاریخ، زمانی که علم شیمی هنوز در نطفه بود، عطرسازی هنری ظریف و پر رمز و راز به شمار می رفت. بر خلاف عطرهای مصنوعی امروزی که در آزمایشگاه ها متولد می شوند، عطرهای باستانی ریشه در طبیعت داشتند و از دل گل ها، چوب ها، گیاهان و ادویه ها استخراج می شدند.

پیش از آغاز فرایند عطرسازی، مواد اولیه گیاهی و حیوانی با وسواس تمام جمع آوری می شدند. روش های مختلفی برای استخراج روغن های معطر از دل طبیعت در طول زمان و در سراسر جهان رواج یافته بود. یکی از روش های اولیه، "انفلوراژ" نام داشت که شامل قرار دادن گل ها یا مواد گیاهی در پایه چربی یا روغن برای جذب عطر بود. مصریان باستان از این تکنیک استفاده می کردند و بعدها در قرن هجدهم توسط عطرسازان فرانسوی به کمال رسید.

"تقطیر" روش دیگری بود که توسط تمدن های اولیه به کار گرفته می شد. در این روش، مواد گیاهی گرم می شدند و بخار معطر حاصل از آن جمع آوری می شد. این روش توسط ابن سینا، شیمیدان ایرانی در قرن دهم اختراع شد و تا به امروز به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی موارد، عطرها با استفاده از روش "خیساندن" استخراج می شدند. در این روش، مواد گیاهی در روغن یا آب غوطه ور می شدند تا زمانی که عطر آنها آزاد شود. علاوه بر روش های گیاهی، تمدن های اولیه از روغن های حیوانی طبیعی مانند مشک، کهربا و سیوت نیز برای عطر سازی بهره می بردند. 

فرایند تولید عطر

فرایند ساخت عطر شامل جمع آوری مواد تشکیل دهنده، استخراج روغن ها و ترکیب درست آنها است. این فرایند مانند تولید هر چیزی نیاز به دقت و زمان زیادی دارد. جالب است که امروزه برند های معروف عطر از روش هایی که از دوران باستان شناخته شده استفاده میکنند.

البته تکنولوژی ها و فرمولاسیون ها توسط دانشمندان و تخصص های مرتبط به شدت تنظیم و بهبود یافته اند. برای آشنایی بیشتر با جزییات این فرایند جذاب در ادامه مطلب با ما باشید.

مطلب پیشنهادی:
راهنمای جامع ایجاد کارگاه گل آرایی

مواد مورد استفاده تولید عطر

علاوه بر روغن های ضروری و ترکیبات مصنوعی، مواد خام دیگری مانند رزین ها، صمغ ها، دانه ها، رشته ها و پوست درختان نیز میتوانند در ساخت عطر استفاده شوند. هر کدام از این مواد رایحه ی منحصر به فرد خود را به عط اضافه میکنند. برخی از مواد خام مانند رزین ها و صمغ ها به دلیل نایابی و دشواری استخراج بسیار گران قیمت هستند و به عنوان جواهرات عطر شناخته میشوند. عطر سازان ماهر با ترکیب این مواد خام با یکدیگر می توانند طیف گسترده ای از رایحه ها را خلق کنند و دنیایی از عطر های منحصر به فرد را به ارمغان بیاورند. 

در کنار موادی مانند رزین ها، ترکیبات مشک و تثبیت کننده های مصنوعی و مواد دیگری مانند بنزیل سالیسیلات و فنل اتیل استات است این مواد هر کدام نقشی منحصر به فردی در حفظ و ماندگاری رایحه ی عطر ایفا میکنند. انتخاب نوع و مقدار تثبیت کننده در عطر به عوامل مختلفی مانند نوع رایحه ی عطر، غلظت اسانس ها و ماندگاری مورد نظر عطرساز بستگی دارد. بنزیل سالیسیلات میتواند به طور طبیعی از منابع گیاهی مانند گل بنفشه استخراج شوند.

یک ترکیب شیمیایی است که به عنوان یک تثبیت کننده در عطر ها استفاده میشود. این ماده به رایحه ی گرم و شیرین خود به تثبیت رایحه ی گل ها و میوه ها در عطر ها کمک میکند. 

این ماده با رایحه ی میوه ای و کمی گلی خود، به تثبیت رایحه ی مرکبات و نت های سبز در عطر کمک میکند. همچنین به عنوان یک حلال برای روغن های ضروری و ترکیبات مصنوعی استفاده میشود. این به معنی است که میتواند به ترکیبات دیگر در فرمولاسیون عطر کمک کند تا بهتر مخلوط شوند و ماندگاری بیشتری داشته باشند.

برخی از عطر ها حاوی مقداری رنگ هستند. این رنگ ها نه تنها زیبایی ظاهری عطر را افزایش میدهند بلکه می توانند احساسات و مفاهیم خاصی را در ذهن افراد تداعی میکند. 

مانند قرمز، زرد و نارنجی معمولا با رایحه ی گرم و تند مانند عطر های شرقی و چوبی مرتبط هستند.

مانند آبی، سبز و بنفش، معمولا رایحه ای خنک و تازه دارند مانند عطرهای گلی و میوه ای.

مانند سفید و خاکستری معمولا رایحه ی ظریف و لطیف مرتبط هستند مثل عطرهای چای سبز و مرکبات.

الکل به عنوان حلال، وظایف مهمی دارد. الکل می تواند روغن های معطر و ترکیبات مصنوعی که به طور طبیعی در آب حل نمی شوند را حل کند و آنها را به صورت یک محلول مایع در بیاورد. این امر به پخش شدن یکنواخت رایحه ی عطر بر روی پوست کمک میکند.

الکل با تبخیر شدن از روی پوست به تبخیر شدن تدریجی روغن های معطر و ترکیبات مصنوعی نیز کمک میکند. این امر باعث میشود تا رایحه عطر به طور تدریجی در طول زمان آزاد شود و ماندگاری عطر افزایش یابد. همچنین با تبخیر شدن از روی پوست حس خنکی و طراوت به همراه دارد. انواع الکل هایی که در عطرها استفاده می شوند شامل: ایزوپروپیل، دناتوره. مقدار الکل در عطرها میتواند از 10 تا 90 درصد متغیر باشد زیرا غلظت الکل بر قدرت پخش و ماندگاری آن تاثیر می گذارد. 

روش های استخراج مواد معطر

روغن های مورد استفاده عصاره های غلیظ و معطر گیاهان در دنیای عطر و سلامتی قرار دارند. استخراج این عصاره های ارزشمند از دل طبیعت با استفاده از روش های مختلفی مانند استخراج با بخار، حلال و دی اکسید کربن فشرده انجام میشود. هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بهترین روش به نوع گیاه و خواص مورد نظر بستگی دارد. درک روش های استخراج به شما کمک میکند تا به ارزش و کیفیت روغن های اساسی پی ببرید و از آنها با اطمینان بیشتری استفاده کنید.

تقطیر بخار همانطور که از نامش پیداست روشی برای استخراج اجزای عطر گیاهان با استفاده از بخار(بخار با دمای بالا) است. در این روش بخار جوش به گیاهان می خورد و اجزای عطری که در گیاهان موجود هستند تحت تاثیر گرمای بخار تبخیر می شوند. بخار حاوی اجزای عطر از طریق لوله های خنک کننده جریان می یابد و به سرعت خنک میشود و به شکل مایع در مخزنی به نام جدا کننده جمع میشود.

آب و روغن های گیاهی، اسانس که از بخار جدا شده اند د راین مخزن به همراه هم قرار دارند اما زمانی که به آرامی قرار میگیرند از هم جدا میشوند. اجزای معطر موجود در گیاهان به طور طبیعی محدود است بنابراین باید به سرعت و مدت زمان جریان بخار دقت کرد. استفاده از بیش از حد بخار ممکن است باعث تغییر در اجزای معطر یا رقیق شدن آب گل شود. همچنین لوله خنک کننده باید به اندازه کافی خنک باشد تا بخار به درستی مایع شود. دمای بهینه برای جریان آب خنک کننده در حدود 4 تا 10 درجه سانتی گراد است. این شرایط حیاتی برای حفظ کیفیت و غنی ترین ترکیبات اسانس در فرآیند تقطیر بخار است.

استخراج حلال عطرها یک فرآیند فنی است که در صنعت عطرسازی به عنوان روشی بسیار موثر برای بدست آوردن عطرها از مواد گیاهی استفاده می‌شود. در این روش، از حلال‌ها برای حل کردن روغن‌های اسانس، ترکیبات معطر و دیگر موادی که رایحه گیاهی را تشکیل می‌دهند، استفاده می‌شود. سپس با استفاده از فرآیند تبخیر، حلال از مواد معطر جدا شده و یک عطر غلیظ و با کیفیت به دست می‌آید که می‌توان آن را در عطرها، صابون‌ها و دیگر محصولات معطر استفاده کرد.

حلال باید توانایی حل کردن تمامی ترکیبات معطر موجود در گیاه را داشته باشد، همچنین باید ایمن برای محیط زیست و سلامتی انسان‌ها باشد. حلال هایی مانند اتر نفتی و کلروفر اثرات زیان آوری بر محیط زیست و سلامت دارند. برخی از ترکیبات معطر موجود در گل‌ها و ادویه‌ها ممکن است در فرآیند تقطیر با بخار دچار آسیب شوند، اما با استفاده از روش استخراج حلال، این مشکلات کاهش می‌یابد.

با افزایش تقاضا برای عطرهای غیر الکلی، تولیدکنندگان به دنبال حلال‌های جایگزین هستند که ایزوپروپیل میریستات یکی از محصولات مورد استفاده در این زمینه است که به عنوان یک نرم‌کننده قطبی بی‌بو در عطرهای پوست غیر الکلی به کار می‌رود. حلال‌های غیر الکلی عملاً خشک شدن کمتری دارند و هیچ باقیمانده‌ای از خود باقی نمی‌گذارند، که آنها را به گزینه‌ای ایمن‌تر و سالم‌تر برای محصولات مراقبت از پوست می‌کند.

Co2ها در شرایط و فشار بالا و دمای پایین به یک حالت فوق بحرانی میرسند که از حالت گاز به مایع تبدیل میشوند. این ویژگی به طور خاص برای استخراج مواد معطر از گیاهان بسیار مفید است. روش استخراج co2 برای عطر سازانی که به دنبال بوی طبیعی هستند و میخواهند از گیاهان استفاده کنند نیاز است. این فرایند مواد شیمیایی غیر سمی استفاده میکند که ایمنی برای انسان و محیط زیست را تضمین میکند. این روش نسبت به روش های سنتی سریعتر است و در تنها چند دقیقه طول میکشد این موضوع به عطرسازان امکان میدهد به سرعت عطرهای جدید استخراج کنند. 

در سال های قبل این روش به صورت دستی انجام می شد با استفاده از اسفنج های خاص برای گرفتن اسانس ها از مواد گیاهی. اما امروزه دستگاه های پیشرفته تری برای انجام این کار توسعه یافته است که عملکرد بهتر و عملی تری دارند. برای مثال در استخراج مرکبات، میوه ها به طور کامل وارد دستگاه شده و فرآیند سایش و پارگی پوست آغاز میشود نا اسانس ها جدا شوند. این روش معمولا به اسم خراشیدگی شناخته میشود و پس از آن از سانتریفیوژ برای برای جدا کردن ترکیبات بر اساس وزن استفاده میشود.

یکی از ویژگی های روش پرس سرد این است که هیچگونه مواد شیمیایی در آن دخیل نیست پس عصاره های گرفته شده کیفیت بهتری دارند هرچند ممکن است خروجی این روش نسبت به روش های دیگر کمتر باشد. علاوه بر این استخراج پرس سرد می تواند به حفظ محیط زیست کمک کند زیرا مصرف انرژی کمتری نسبت به روش های دیگر دارد و در نتیجه دی اکسید کربن کمتری به محیط انتقال میدهد. 

انواع عطر ها

هنگامی که به دنبال انتخاب عطری که با سلیقه و نیازهای شما همخوانی داشته باشد، غلظت و ماندگاری عطر می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. در دنیای عطر، اصطلاحات مانند Eau de Parfum، Eau de Toilette، Eau de Cologne و Eau Fraîche به غلظت اسانس عطر و مدت زمانی که عطر بر روی پوست دوام می‌آورد، اشاره دارند.

  • Eau de Parfum: یا آب عطر، دارای دومین غلظت روغن است که معمولاً حدود 15 تا 20 درصد اسانس عطر را در خود جای داده است. این نوع عطر برای پوست‌های حساس مناسب است، با این حال دارای مقدار الکل بالایی است. عطر EDP حدود چهار تا پنج ساعت بر روی پوست دوام می‌آورد و برای استفاده روزانه بسیار مناسب است. 
  • Eau de Cologne: امروزه به طور عمومی به عطرهای مردانه با غلظت کمتر از EDT اشاره می‌کند. دارای 2 تا 4 درصد اسانس عطر است. این عطرها دارای محتوای الکل بالایی هستند و تا دو ساعت بر روی پوست دوام می‌آورند. به دلیل غلظت کمتر عطر، EDC عموماً در بطری‌های بزرگتر به فروش می‌رسد تا بتوانید در طول روز آن را مجدداً اعمال کنید. 
  • Eau Fraîche: غلظت عطر حدود 1 تا 3 درصد اسانس عطر را در خود جای داده است. این نوع عطر دارای غلظت روغن کمتر و مقدار الکل بیشتری است که آن را به گزینه‌ای مناسب برای افراد با پوست حساس تبدیل می‌کند. این عطر تا 2 ساعت دوام می آورد. اگر به دنبال عطری با طراوت و خنک هستید این یک پیشنهاد عالی است.
  • Eau de Toilette: دارای غلظت عطری حدود 5 تا 15 درصد اسانس است که باعث می‌شود رایحه آن در طول روز به طور متعادل و ملایم حفظ شود. این نوع عطر با هزینه کمتری نسبت به ادوپرفیوم عرضه میشود و بسیار از افراد به دلیل رایحه‌ای تازه و خنک آن به آن علاقه دارند. معمولاً تا دو تا سه ساعت بر روی پوست دوام می‌آورد، که این ویژگی آن را بهترین انتخاب برای استفاده روزانه می‌سازد. همچنین، این عطر برای استفاده در محیط‌های کاری و فعالیت‌های روزمره بسیار مناسب است.

تفاوت بین عطر و ادکلن چیست؟

دنیای عطرها، دنیایی از رایحه‌های متنوع و جذاب است. اما با وجود انواع مختلف، انتخاب بین عطر و ادکلن می‌تواند گیج‌کننده باشد. بیایید نگاهی دقیق‌تر به تفاوت‌های این دو داشته باشیم تا بتوانید بهترین انتخاب را برای خود انجام دهید.

عطرها با غلظتی بالا از اسانس‌های خالص، تجربه‌ای لوکس و ماندگار را برای شما به ارمغان می‌آورند. تصور کنید رایحه‌ای دلنشین تمام روز همراه شما باشد و اطرافیانتان را مجذوب کند. این همان چیزی است که عطر به شما هدیه می‌دهد. اگر به دنبال رایحه‌ای سبک‌تر و مناسب برای استفاده روزانه هستید، ادکلن گزینه مناسبی برای شماست. با غلظت کمتر اسانس، ادکلن‌ها رایحه‌ای ملایم‌تر و شاداب‌تر دارند که برای استفاده در محیط‌های مختلف مناسب است. البته، ماندگاری ادکلن‌ها نسبت به عطرها کمتر است و ممکن است نیاز به تمدید مجدد داشته باشند.

چه زمانی از عطر استفاده کنیم؟

بهترین زمان برای استفاده از عطر، در طول شب است. 

جمع بندی

در این مقاله، فرایند تولید عطر از زمان باستان تا امروز مورد بررسی قرار گرفته است. عطرسازی از دوران باستان با استفاده از تکنیک‌هایی مانند انفلوراژ و تقطیر آغاز شد و از روزگارهای قدیم جزء هنرهای پر رمز و راز محسوب می‌شد. امروزه، با پیشرفت تکنولوژی و علم شیمی، فرایند تولید عطر بهبود یافته و فرمولاسیون‌های پیچیده‌تری ایجاد می‌شود. مواد خام گیاهی، حیوانی و مصنوعی همچنان در استفاده از عطرها حائز اهمیت هستند و هر کدام با رایحه‌های خاص خود به تنوع بویایی عطرها افزوده‌اند.

مطلب پیشنهادی:
چگونه بر چالش های مالی کسب و کار غلبه کنیم؟